Yoga Nidra

Yoga Nidra betekent letterlijk ‘slaap van de yogi’s’.

“De meeste mensen gaan slapen zonder vooraf hun spanningen los te laten. Dat noemt men nidra. Nidra betekent slaap, om het even welke slaap.

Yoga Nidra is echter de slaap waarna alle lasten van je afgevallen zijn. Het gaat hier om een volkomen andere en hogere kwaliteit”

Swami Satyananda Saraswati (Stichter van de Bihar School of Yoga in India en hij ontwikkelde de Yoga Nidra)

Yoga Nidra is een hele fijne methode om tot een diepe ontspanning te komen. En het is voor iedereen toegankelijk, omdat je alleen maar ontspannen hoeft te liggen en te luisteren naar de instructies.  Het is een vorm van meditatie, een systematische methode die leidt tot diepteontspanning. Hierdoor wordt het mogelijk om je in een half uurtje zowel lichamelijk, als geestelijk en emotioneel volkomen te ontspannen. Bij regelmatige beoefening kun je je even ontspannen en opgeknapt voelen als na 3 of 4 uur slaap. Terwijl het lichaam helemaal ontspant blijft het innerlijk bewustzijn helder wakker, waardoor spanningen losgelaten kunnen worden. Bij het beoefenen van Yoga Nidra schommel je heen en weer tussen ontspannen wakker zijn en halfslaap. In beide toestanden vertonen de hersenen verschillende hersengolven.

• bètagolven: dominant aanwezig als we wakker zijn
• alfagolven: in de meerderheid aanwezig als we wakker zijn, maar wel ontspannen, bijvoorbeeld tijdens luisteren met de ogen dicht.
• thètagolven: komen vaker voor net voor het in slaap vallen, (dommelen) maar ook tijdens heldere meditatie. Je wordt je minder bewust van je omgeving
• deltagolven: voeren de boventoon tijdens de diepe slaap waarbij je je niet meer bewust bent van je omgeving.

Tijdens Yoga Nidra kun je voelen hoe het lichaam dieper ontspant, hoe de geest kalmer wordt. De alfagolven voeren dan de boventoon in de hersenactiviteit. Tegelijkertijd ervaar je na de beoefening van Yoga Nidra ook vaak dat je je meer helder voelt, weer helemaal opgeladen. Tijdens de beoefening worden af en toe ook de thètagolven actief. Dat gebeurt als je voelt dat je in slaap dommelt of iets niet meegekregen hebt van wat er gezegd wordt. “Je was even helemaal weg”. Op die momenten bevindt je je in de halfslaap fase en wordt slaap ingehaald.

Zoals je misschien wel eens ervaren hebt, kun je na bv een middagslaapje erg versuft wakker worden. Dit is niet het geval bij Yoga Nidra. Doordat de oefening zo gestructureerd wordt ingesproken, krijg je niet de kans om helemaal in slaap te vallen. Dit zorgt ervoor dat Yoga Nidra behalve ontspannend, ook activerend werkt. Je batterij wordt weer opgeladen. Doordat je heen en weer pendelt tussen de alfa en thètafase.

Het verloop van Yoga Nidra gaat volgens een vaste volgorde. Gedurende de hele oefening lig je op je rug in de houding van de lange ontspanning, ook wel Shavasana genoemd. Om zo goed mogelijk diep te kunnen ontspannen is het van belang dat het lichaam zo stil mogelijk blijft liggen. Je ligt met gesloten ogen en je volgt je eigen ademritme.

Een vast onderdeel tijdens het begin van de oefening is dat je gevraagd wordt om een zogenaamd sankalpa voor jezelf te formuleren. Een kort besluit/voornemen ofwel affirmatie genoemd. Het is belangrijk dat dit een korte positieve zin is, zoals bijvoorbeeld: Ik ben gezond , of: ik ben vol vertrouwen. De zin wordt altijd in de tegenwoordige tijd geformuleerd. Laat dit een besluit zijn wat als vanzelf uit je opkomt. De sankalpa werkt door in de diepe lagen van het onderbewuste en doordat het in ontspannen toestand in het onderbewustzijn opgenomen wordt, werkt dit bijzonder effectief. Je kunt het zien als een zaadje wat wordt geplant en op termijn zijn positieve uitwerking zal hebben in je leven.

De oefening zal vervolgd worden met een kringloop van het bewustzijn door het hele lichaam, waarbij kort de aandacht wordt gevestigd op de genoemde lichaamsdelen. Dit verloopt volgens een vaste volgorde. Hierbij ontspant het fysieke lichaam. Doordat de verschillende lichaamsdelen een overeenkomend motorisch gebied vertegenwoordigen in de hersenen, wordt door de ontspanning in de verschillende lichaamsdelen de activiteit in de hersenen ook minder en wordt daardoor ook de geest kalmer. Hierna volgt het terugtellen van de adem om nog dieper te ontspannen. Vervolgens wordt er gewerkt met het ervaren van contrasten, om te ervaren hoe waarnemingen subjectief zijn en hoe je deze dus kunt beïnvloeden. Hierdoor wordt de lichamelijke, en vervolgens ook de geestelijke en emotionele flexibiliteit bevorderd. Hierna volgt een fase waarin je gevraagd wordt om beelden te visualiseren, die positieve eigenschappen en energie uitstralen.

Als laatste wordt de sankalpa nogmaals herhaald om de werking ervan te versterken en wordt de oefening langzaam afgesloten.

(Bronvermelding: Barbara Kündig: Yoga Nidra)

Wil je Yoga Nidra zelf eens ervaren? Meld je dan aan voor een les. Je bent van harte welkom!